وسواس

بیماری وسواس چیست؟ درمان قطعی وسواس

اختلال وسواس جبری (OCD) یک اختلال عصبی است که توسط فکرها و ترس‌های غیرمنطقی شما را به تکرار بعضی از رفتارها وا می‌دارد. افراد مبتلا به اختلال وسواس از ترس آلوده و یا نجس شدن، به کارهای اجباری مثلا شستن بیش از حد دست‌ها رو می‌آورند، تاحدیکه پوست دست‌هایشان خشک شده و ترک بردارد. این افراد برغم اینکه تلاش می‌کنند تا فکرهای وسواسی را از خود دور کنند، اما این افکار دائما در سرشان تکرار می‌شود، و این مشکل آنها را داخل چرخه ناراحت کننده، افکار وسواسی و کارهای اجباری برای راحت شدن از آن افکار می‌اندازد.

 

چرخه وسواس چیست؟

هرچند که ابتلا به اختلال وسواس جبری نشانه ها و عوامل متفاوتی در افراد دارد اما بیشتر افراد دچار چرخه زیر می‌شوند:

وسواس: ذهن شما غرق در یک فکر، ترس و یا نگرانی وسواسی می‌شود، مانند اینکه دستتان نجس شده است.
نگرانی: وسواس مرحله قبل باعث برانگیختن احساس اضطراب و پریشانی می‌شود.
اجبار: شما از الگویی اجباری برای کاهش اضطراب و پریشانی خود استفاده می‌کنید، مانند شستن و آب کشیدن چندباره دستها.
آسودگی موقتی: رفتار اجباری باعث تسکین و فراقتی موقت از اضطراب شده، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی‌گردند و باعث شروع چرخه می‌شوند.

نشانه‌های اختلال وسواس

نشانه های اختلال وسواس جبری از هردو وسواس و اجبار تشکیل می‌شود.

۱) نشانه‌های وسواس

این نشانه‌ها، افکار و تصوراتی مکرر، مداوم و ناخواسته هستند. فکرها و تجسماتی که ناخواسته و بصورت غیر ارادی در شما بوجود می‌آید و بنظر بی‌معنی می‌رسد. این افکار وسواسی زمانی رخ می‌دهد که شما سعی به فکرکردن و یا انجام سایر کارها دارید. این نوع افکار وسواسی معمولا زمینه‌هایی از قبیل:

  • ترس از آلوده شدن و یا نجس شدن
  • مرتب کردن وسایل از روی ترتیب خاص و منطقی
  • برانگیختگی های خشونت آمیز یا وحشتناک
  • افکار و تصورات جنسی

سایر نشانه‌های وسواس می‌تواند شامل:

  • ترس از آلوده شدن یا نجس شدن بوسیله دست دادن با دیگران و یا دست زدن به چیزهایی که دیگران لمس کرده‌اند.
  • شک داشتن به اینکه در را قفل کرده و یا گاز را خاموش کرده است.
  • استرس شدید زمانیکه وسایل مرتب نیستند و یا درجاری مناسب خود نمی‌باشند.
  • تصور اینکه به کودکتان آسیب رسانده‌اید.
  • انگیزه ناگهانی به فحاشی‌کردن در جاهای غیر مناسب.
  • دوری کردن از موقعیت هایی که می‌تواند باعث ابتلاء آنها به وسواس شود، مانند دست دادن.
  • فکر کردن به تصاویر جنسی.
  • بیماری های پوستی بدلیل شستن زیاد.
  • ازدست دادن موها و یا خالی شدن نقاطی از سر بدلیل کشیدن موها توسط فرد.

 

۲) نشانه‌های اجبار

اجبارهای بیماری اختلال وسواس شامل رفتارهای تکراری‌ای که شما فکر می‌کنید، باید انجام دهید، است. این رفتارهای تکراری قرار است باعث پیشگیری و یا کاهش نگرانی و اضطراب شما که در اثر وسواستان ایجاد می‌شود، بشود. برای مثال زمانیکه شما فکر می‌کنید، دستهایتان آلوده است شروع به شستن مکرر آن می‌کنید، و یا حتی در ادامه ممکن است از شیوه‌ها و یا مراسم خاصی برای شستن دست‌ها استفاده کنید؛ همانند وسواس، اجبار نیز معمولا در اشکال خاصی مانند عواملی که در ادامه بیان می‌شود، رخ می‌دهد:

  • شستن و تمیزکردن
  • شمارش
  • بررسی و چک کردن
  • تقاضای اطمینان کردن
  • انجام مکرر کار و یا عملی
  • نظم و ترتیب بخشیدن

سایر نشانه‌های اجبار می‌تواند شامل:

  • شستن دستها تا زمانیکه پوست خشک شده و صدا دهد.
  • چک کردن مکرر درها برای اطمینان از بسته بودن آنها.
  • چک کردن مکرر گاز برای اطمینان از خاموش بودن آن.
  • شمارش در الگویی خاص.
  • مرتب کردن کنسروها طوریکه همه به یک شکل و در یک جهت قرار بگیرند.

این علایم و نشانه‌ها در گذر زمان و همچنین با افزایش استرس، شدتشان بیشتر می‌شود. اگر وسواس و سا اجبار شما زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده و یا باعث آزارتان می‌شود، باید به پزشک مراجعه کنید.

این مطلب را هم بخوانید :   درمان اختلال وسواسی اجباری : آنچه باید بدانید

 

بیماری وسواس چیست؟ درمان قطعی وسواس
بیماری وسواس چیست؟ درمان قطعی وسواس

دلایل ابتلا به اختلال وسواس جبری

هرچند دلایل ابتلاء به اختلال وسواس فکری(OCD) کاملا شناخته شده نیست، اما موارد زیر تاثیر زیادی در ابتلاء به این بیماری دارد:

تغییرات جسمی و بدنی، چراکه اختلال وسواس فکری می‌تواند بدلیل تغییرات در عملکرد مغز و یا بدن باشد. همچنین اختلال وسواس فکری می‌تواند دلایل ژنتیکی هم داشته باشد.
محیط، چراکه اختلال وسواس می‌تواند، بدلیل عادات رفتاری که شما در طول زمان آموخته‌اید، باشد.
کمبود سروتونین، چرا که سروتونین ناکافی در بدن می‌تواند، باعث ابتلاء به اختلال وسواس فکری (ODC) شود. همچنین افرادیکه دچار اختلال وسواس فکری هستند و داروهای افزایش سروتونین مصرف می‌کنند، وضعیت بهتری نسبت به سایر افراد مبتلا به این بیماری دارند.

همچنین عوامل دیگری‌که می‌تواند بر ابتلاء به این بیماری موثر باشند، شامل:

سابقه خانوادگی- چراکه درصورتیکه والدین و یا سایر اعضای خانواده شما مبتلا به این بیماری باشند، خطر ابتلای شما به این بیماری را افزایش می‌دهد.
زندگی پر از استرس- درصورتیکه حساسیت شما نسبت به استرس بالاست، خطر ابتلایتان به وسواس نیز بیشتر است.

عوارض ابتلا به اختلال وسواس جبری

عوارضی و مشکلاتی که ممکن است همراه ابتلاء به اختلال وسواس فکری وجود داشته باشد، شامل:

  • خطر خودکشی
  • خطر اعتیاد به الکل و یا موادمخدر
  • سایر اختلالت اضطرابی
  • افسردگی
  • اختلالات خوردن
  • عدم توانایی در انجام کارهای روزانه و یا مدرسه
  • مشکل در برقرای ارتباط
  • کاهش کیفیت زندگی
  • درمان اختلال وسواس فکری (OCD)

 

درمان اختلال وسواس فکری می‌تواند، سخت باشد و درمان آن ممکن است باعث بهبودی کامل نشده و یا اینکه برای همیشه مجبور به ادامه درمان باشید، با اینحال درمان آن می‌تواند بشما در کنترل بیماری و برگشتن به زندگی عادی کمک کند.

 

اصلی ترین روشهای درمان بیماری

دو نوع درمان اصلی اختلال وسواس جبری شامل درمان دارویی و روان درمانی می‌شود، که بسته به موقعیت و نیاز شما پزشکتان درمان مناسب برای آن تجویز می‌کند. البته معمولا بهترین و کاراترین روش درمان ترکیبی از هر دو درمان است.

 

استفاده از روان درمانی

نوعی از روان‌درمانی که برای درمان اختلال وسواس جبری استفاده می‌شود، درمان خاصی بنام قرارگرفتن در برابر معضل و عدم پاسخ به آن است. این نوع درمان شامل قرار قرار گرفتن در برابر چیزی که به آن حساسیت دارید و عدم توجه به آن است. این نوع درمان ممکن است به کمک خانواده و دوستان نیاز داشته باشد.

 

درمان دارویی بیماری

معمولا برای درمان بیماری اول از داروهای ضدافسردگی استفاده می‌شود. داروهای ضدافسردگی با بالا بردن سطح سروتونین در بدن، به شما در تحمل بیماری کمک می‌کند. داروهای ضدافسردگی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان اختلال وسواس فکری استفاده می‌شود، شامل:

  • کلومیپرامین (آنافرانیل)
  • فلووکسامین (لووکس)
  • فلوکستین (پروزاک)
  • پاروکستین (پاکسیل، پکساوا)
  • سرترالین (زولفت)

البته سایر داروهای ضدافسردگی نیز ممکن است برای درمان این بیماری استفاده شود. در این مورد باید دقت داشته باشید، که پزشکتان بسته به شرایط شما و شرایط بدنیتان، داروی مناسب را تجویز کند. درصورتیکه بعد از چند ماه از مصرف دارو بهبودی در بیماریتان حاصل نشد، می‌توانید با مشورت پزشکتان مصرف آن را قطع و با دارویی دیگر جایگزین کنید. همچنین این داروها همانند سایر داروهای دیگر اثرات جانبی و عوارضی از جمله مشکلات معده، اختلال خواب، عرق ریختن و کاهش میل جنسی داشته باشند.

 

درمان خانگی وسواس

اختلال وسواس جبری (OCD) یک بیماری مزمن است، که ممکن است همیشه بخشی از زندگی شما باشد. هرچند شما خودتان نمی‌توانید این بیماری را در خانه و بدون مراجعه به پزشک درمان کنید، اما راههایی وجود دارد، که شما بتوانید با انجام آنها به روند درمانی خود و کاهش مشکلات و عوارض بیماری کمک کنید. این راهها شامل:

  • مصرف داروهایتان همانطور که به شما گفته شده‌است؛ حتی اگر شما احساس بهتر بودن کردید، چراکه
  • با قطع مصرف داروها دوباره بیماری باز‌می‌گردد.
  • اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل.
  • اجتناب از مصرف سایر داروها بدون تجویز پزشک.

 

فیلم مصاحبه تلویزیونی در مورد وسواس فکری



شماره های تماس با صدای زندگی

یعقوب اسماعیلی

روانشناسی بالینی. درمان قطعی وسواس و فوبیا و اختلالات اضطرابی. مدیر سایت و کانال تلگرام صدای زندگی

‫104 سوال

  1. سلام‌دکتر دخترم ۱۳ سالشه هرشب دوست نداره تنها بخوابه وتنها میره یهدگوشه گریه مبکنه ازش پرسیدیم چی شده میگه من ابیجمو وخودم شبیه کسی دیگه میبینم فکر میکنم زشتم الان یک ماه اینجوری شده میشه بگید مشکلش چیه ممنون

  2. سلام خسته نباشین من دختر ۲۰ ساله هستم و۸ ماهه نامزد کردم.تا سه ماه پیش اصلا اینطوری نبودم ولی همش فکر میکنم که علاقم رو نسبت ب همسرم از دست دادم و همش از سر مسئولیت و ترحم و عادت دارم ادامه میدم و این افکار مدام توی سرم تکرار میشه مجبور میشم تلفن بزنم و قرار هامونو زیاد کنم که ب خودم بگم افکارم فقط الکین و حس واقعیم این نیست ولی واقعا داره اذیتم میکنه ب طوری ک اگر مثلا قبول کنم که علاقم رو از دست دادم حالم ب شدت بد میشه.جز وسواس فکری هست آیا این مشکل من؟ چون تا سه ماه پیش کاملا به حسم و انتخابم مطمئن بودم و بدون کوچکترین دعوا یا بحثی این افکار ب سراغم اومدن و بیرون نمیرن هرچقدر تلاش میکنم و مزاحم کار و درسم هستن و تمرکزم رو بهم میریزن

    1. صبای عزیز سلام

      وسواس درواقع هر فکر یا تصویر ناخواسته، تکراری و مزاحمی هست که در ذهن شما شکل میگیره و اغلب منجر به انجام کارهای اجبار گونه ای میشه که ازش به عنوان بخش عملی وسواس یاد میشه.
      وسواس خود به خود درمان نمیشه بلکه به مرور گسترده تر میشه و جنبه های بیشتری از زندگی شما رو درگیر میکنه بنابراین اقدام به درمان تو سریع ترین زمان ممکن اولویت شما باید باشه.

  3. سلام دکتر خسته نباشین من مدتیه وسواس فکر اومده سراغم …البته قبلا هم این مشکلو داشتم ولی حدود چند سالی دور بودم ولی الان حدود یکی دو هفته ک شدیدا اومده سراغم …وسواس ب این شکله ک مثلا میخوام صحنه ای یا تصویری رو تو ذهنم مجسم کنم یا هر خاطره یا تصویری میخوان مجسم کنم ب وسطاش میرسم گیر میکنه و دوباره بر میگرده از اول و دوباره تکرارش کنم و همین شده وسواسم و هی تکرارش میکنم جوری ک نمیتونم ب هیچ چیزی فکر کنم و کلا فکرم مشغوله و درسم نمیتونم بخونم سریعا مضطرب میشم و اعصابم خورد میشه و احساس پوچی میکنم …خواستم ببینم میشه کمکم کنید و قابل حل هست این مشکل و ب ظرتون نیاز ب ای سی تی دارم یا خیر …ممنونم ازتون دکتر جان

    1. آرش عزیز سلام
      وسواس به همین معنی هست که شما تعریف کردین یعنی یک سری افکار و تصاویری که در ذهن شما مدام تکرار میشن و باعث اضطراب شما میشه. بعد برای اینکه این اضطراب کاهش بدین دست به یک سری رفتارهای اجبارگونه میزنین و این چرخه مدام تکرار میشه.
      خوشبختانه وسواس درمان قطعی هم داره و نیاز هست تا اول ریشه اصلی اضطراب های شما مشخص بشه تا با درمان اصولی اون، وسواس شما کاهش و به تدریج از بین بره.
      امیدوارم که خیلی زود این مشکل شما برطرف بشه.

  4. سلام اقای دکتر میخاستم ببینم وسواسه فکری ایا امکان داره علاعمش تا ٩۵٪؜ ١٠٠٪؜ از بین بره؟چون اینجور که شنیدم بیماری وسواس در بهترین حالت تا ٨٠٪؜ علاعم کاهش پیدا میکنه

    1. سلام
      بله وسواس تا درصد بالایی درمان پذیر است ولی نمی‌توان به رقم وعدد میزان وسواس را تعیین کرد. اینکه شما دنبال درصد درمان وسواس هستید خودش نوعی وسواس فکری می باشد. پیشنهاد بنده اینست که بجای اینکه بدنبال درصد درمان پذیری باشید ، به درمانگرتان اعتماد کرده و روند درمان را با پیگیری و انجام تکنیک های آموزش داده شده تا زمان از بین رفتن وسواس ادامه دهید.

  5. خسته نباشین اقای دکتر نامزد من در گذشته با یه پسر به صورت چت کردن در ارتباط بوده با اینکه ماجرا رو کامل برام تعریف کرده و من بهش اعتماد کامل دارم و هیچ گونه حس و علاقه ایی به این شخص نداشته ولی از وقتی این موضوع رو بهم گفته من نمیتونم خودمو قانع کنم و هی این فکر توی سرم میچرخه که چرا پیام میداده بهش نکنه حسی بهش داشته؟؟

    با اینکه بهم گفته حسی بهش نداشته و در حد چت ساده بوده ولی هی این فکر تو سرم تکرار میشه که چرا باهاش چت میکرده و….

    این وسواس فکریه؟

    1. سلام
      این فکر تا زمانیکه زندگی روزمره و کارهای شما و افکارتان را دچار اختلال نکند وسواس نیست . ولی اگر این افکار دائما بصورت تکرار گونه به سراغتان می آید و قطع نمی شود حتما به یک روانشناس بالینی متخصص در اختلالات اضطرابی و وسواس ، همچنین پس از آن به یک مشاور خانواده مراجعه کنید .

      1. البته من قبلا هم از این مشکلات تکرار فکر در ذهن داشتم ولی روی یه سری مسائل دیگه بوده آیا من ocd دارم؟

        1. نمی‌توان با این اطلاعات ناچیز تصمیم گیری کرد
          شما باید تست داده و یک جلسه مشاوره بالینی شوید تا بتوان تشخیص گذاری صحیح را انجام داد.

  6. خسته نباشین اقای دکتر نامزد من در گذشته با یه پسر به صورت چت کردن در ارتباط بوده با اینکه ماجرا رو کامل برام تعریف کرده و من بهش اعتماد کامل دارم و هیچ گونه حس و علاقه ایی به این شخص نداشته ولی از وقتی این موضوع رو بهم گفته من نمیتونم خودمو قانع کنم و هی این فکر توی سرم میچرخه که چرا پیام میداده بهش نکنه حسی بهش داشته؟؟

    با اینکه بهم گفته حسی بهش نداشته و در حد چت ساده بوده ولی هی این فکر تو سرم تکرار میشه که چرا باهاش چت میکرده و….

    این وسواس فکریه؟

    1. سلام
      این فکر تا زمانیکه زندگی روزمره و کارهای شما و افکارتان را دچار اختلال نکند وسواس نیست . ولی اگر این افکار دائما بصورت تکرار گونه به سراغتان می آید و قطع نمی شود حتما به یک روانشناس بالینی متخصص در اختلالات اضطرابی و وسواس ، همچنین پس از آن به یک مشاور خانواده مراجعه کنید .

  7. سلام دختری که هم وسواس فکری داره و هم عملی آیا باید تو خواستگاری به داماد بگه؟

    1. سلام
      اینکه در جلسه خاستگاری به داماد اعلام کنید که وسواس فکری و عملی دارید به خودتان ارتباط دارد . ولی بنظرم اگر این وسواس فکری و عملی شدید است باید مراجعه کنید و وسواستان را درمان کنید . چراکه وسواس با اضطراب رابطه مستقیم دارد و ازدواج بلقوه باعث اضطراب شده و وسواس را تشدید میکند . همچنین بعد از ازدواج ممکن است همسرتان از اعمال و افکار وسواس گونه شما خسته شود . توصیه بنده به شما مراجعه و درمان وسواس هایتان می باشد .

  8. سلام دکتر کسی که بچه شهرستان باشه و راهش دور باشه باید چکار کنه . باید حضوری هفته ای چند جلسه بیایم

    1. سلام
      بنده مراجعین بسیاری دارم که در تهران زندگی نمی کنند . توصیه بنده این است که یک جلسه بصورت حضوری مراجعه کنید تا از شما مشاوره بالینی و تست دریافت شود و ادامه جلسات را از راه دور با استفاده از تماس تصویری یا تلفنی میتوانیم ادامه دهیم . در صورت عدم امکان مراجعه حضوری میتوانید از راه دور روند درمان را پیش ببریم .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا

بیماری وسواس چیست؟ درمان قطعی وسواس

104