افرادی که دچار آشفتگی جنسیتی (gender dysphoria) هستند همواره بر این باورند که در جسمی اشتباه به دنیا آمدهاند.
در واقع این افراد ممکن است احساس کنند که جنسیت آنها با ویژگیهای بیولوژیکیشان همخوانی ندارد.
برای مثال ممکن است فردی آلت جنسی مردانه داشته باشد و تمام ویژگی جسمانی یک مرد را داشته باشد اما کاملا احساس کند که زن است.
این فرد علاقهی شدیدی دارد که یک بدن زنانه داشته باشد و از نظر جامعه به عنوان یک زن پذیرفته شود.
یا ممکن است که فردی بدنی زنانه داشته باشد اما خود را به عنوان یک مرد ببیند و دوست داشته باشد که بدنی مردانه و هویتی مردانه داشته باشد.
احساس اینکه بدن شما شخصیت واقعی شما را نشان نمیدهد و بازتابی از خود واقعیتان نیست میتواند منجر به اضطراب، استرس و افسردگی شدید شود.
آشفتگی جنسیتی یک احساس نارضایتی، اضطراب و ناآرامی است.
با ابتلا به آشفتگی جنسیتی، ناآرامی و ناراحتی نسبت به بدن فعلی شما میتواند آنقدر شدید باشد که زندگی روزمره شما را همچون کار، مدرسه و یا زندگی شخصیتان را تحت تاثیر قرار دهد.
آشفتگی جنسیتی که در اصطلاح اختلال هویت جنسیتی نیز نامیده میشد.
اما ناسازگاری بین جنسیت درونی و بیرونی به خودی خود یک اختلال روحی نیست.
بلکه آنچه باید مورد توجه قرار گیرد اضطراب، آشفتگی و افسردگی ناشی از آن است.
این شرایط در گذشته تراجنسی (transsexualism) نیز نامیده میشد اما این اصطلاح نیز دیگر کاربردی نیست.
برخی آن را توهین آمیز میدانند. در حال حاضر اصطلاح تراجنسیتی یا آشفتگی جنسیتی گاهی برای افرادی به کار میرود که با بدن خود احساس سازگاری ندارند.
عدم انطباق جنسیتی یک اصطلاح گستردهتر است که میتواند افراد مبتلا به آشفتگی جنسیتی را نیز دربرگیرد.
اما علاوه بر این میتواند توصیف کنندهی افرادی باشد که نه زن و نه مرد هستند.
به صورت غیر رسمی افرادی را که با هر دو جنسیت و یا بدون جنسیت شناسایی میشوند خارج از جنسیت (genderqueer) نامیده میشوند.
آشفتگی جنسیتی به معنی همجنسگرایی نیست. درواقع حس درونی شما نسبت به خودتان به معنای گرایش جنسی شما نمیباشد!
علائم و تشخیص آشفتگی جنسیتی
به منظور تشخیص آشفتگی جنسیتی فرد میبایست علائم مورد نظر را حداقل به مدت شش ماه داشته باشد.
در کودکان این علائم ممکن است شامل موارد زیر شود:
- آنها ممکن است مداوما بگویند که یک دختر هستند در حالی که دارای مشخصات فیزیکی پسر باشند و یا برعکس.
- به شدت ترجیح میدهند که دوستان خود را از آن گروه جنسیتی انتخاب کنند که جنسیت درونی آنهاست.
- امتناع کردن از پوشیدن لباسهای پسرانه و بازی با اسباببازیهای پسرانه و یا دخترانه.
- امتناع کردن از ادرار کردن به روش دخترانه یا پسرانه، همانگونه که همجنسهایش انجام میدهند (نشسته یا به صورت سرپا).
- گفتن اینکه میخواهند به نحوی از ویژگیهای فیزیکی و آلت خود خلاص شوند.
- باور به اینکه حتی اگر آنها یک دختر باشند در طی فرایند رشد آنها تبدیل به یک پسر خواهند شد و یا حتی باور به اینکه درست است که اندام دخترانهای دارند با گذر زمان و بزرگ شدن آنها یک مرد باقی خواهند ماند.
- ترس شدید از تغییرات بدن به خصوص در دورهی بلوغ.
در نوجوانان و بزرگسالان علائم ممکن است به صورت زیر باشد:
- اطمینان از اینکه جنسیت آنها با خود واقعیشان سازگار نیست.
- احساس چندشآور نسبت به آلت تناسلی خود. این افراد ممکن است به هنگام دوش گرفتن و یا لباس عوض کردن و یا داشتن رابطهی جنسی از توجه و یا دیدن اندام تناسلی خود امتناع کنند.
- این افراد تمال شدیدی به از بین بردن اندام جنسی و سایر ویژگیهای فیزیکی خود دارند.
کودکان یا بزرگسالان هردو ممکن است لباسی را به تن کنند که فکر میکنند با جنسیت درونی آنها سازگار است.
آشفتگی جنسیتی درمان نشده
تشخیص و درمان آشفتگی جنسیتی از اهمیت بالایی برخوردار است.
افرادی که دچار چنین مشکلی هستند احتمال ابتلا به سایر بیماریهای روانی در آنها بسیار بالاست.
برخی از مطالعات نشان داده است که ۷۱٪ افرادی که مبتلا به این مشکل هستند معمولا در طول زندگی خود ممکن است دیگر بیماریها و اختلالات روانی را نیز تجربه کنند. این اختلالات روانی شامل اختلالات خلق و خوی، اختلالات اضطراب، اسکیزوفرنی، افسردگی، سوء مصرف مواد، اختلالات خوردن و قصد خودکشی میشوند.
افرادی که دچار آشفتگی جنسیتی هستند احتمال ابتلا به سایر بیماریهای روانی در آنها بسیار بالاست.
درمان آشفتگی جنسیتی
هدف از درمان این نیست که احساس فرد را نسبت به خودش تغییر دهیم.
بلکه هدف ما این است که به فرد کمک کنیم تا بر استرس ناشی از این احساسات غلبه کند.
صحبت با یک روانشناس بخش مهمی از درمان است.
در واقع صحبتدرمانی یکی از روشهایی است که برای درمان شرایط ناشی از آشفتگی جنسیتی به کار میرود.
فراتر از صحبت درمانی برخی افراد ممکن است قدمهایی در راستای تغییرات فیزیکی در خود بردارند تا بتوانند به خود واقعیشان نزدیکتر شوند.
آنها ممکن است سبک لباس پوشیدن خود را تغییر دهند.
ممکن است اسم خود را تغییر دهند. علاوه بر این آنها ممکن است جراحی پلاستیکی انجام دهند و یا قرصها هورمونی مصرف کنند.
روشهای درمانی متفاوتی وجود دارد که فرد میتواند برای بیرون آمدن از این شرایط انجام دهد.
انتخاب روش درمانی مناسب باید پس از مشورت با روانشناس و بسته به شرایط کنونی فرد انجام شود.
در واقع روانشناس بسته به اینکه بیمار چه انتظاری از خود دارد و اینکه الان در شرایطی قرار دارد به او راه مناسب و مطمئن را پیشنهاد میدهد. برخی از افراد ممکن است جراحی تغییر جنسیت انجام دهند.
پس از تغییر جنسیت ممکن است فرد دیگر احساس آشفتگی جنسیتی نداشته باشد.
اما با این حال فرد ممکن است تا بهبود کامل به روانشناسی احتیاج داشته باشد.
ممکن است برای دوستان، فامیل، همکاران، کارمندان و یا گروههای مذهبی که در آنها فرد عضو بوده، دشوار باشد تا بتوانند چنین تغییر بزرگی را بپذیرند.
چنین شرایطی نیازمند یک پشتوانهی روحی است تا فرد بتواند از این حالت گذار عبور کند.
یکی از مهمترین پشتوانهها در کودکان و نوجوانان پدر و مادرها هستند که باید شرایط فعلی فرزندان خود را بپذیرند و به آنها این اجازه را بدهند که آن کسی که واقعا هستند باشند و برای کمکهای بیشتر به فرزندانشان به یک متخصص مراجعه کنند.
یکی از مهمترین پشتوانهها در کودکان مبتلا به آشفتگی جنسیتی پدر و مادرها هستند که باید شرایط فعلی فرزندان خود را بپذیرند و به آنها این اجازه را بدهند که آن کسی که واقعا هستند باشند.
برخی ازجوانان و یا حتی بزرگسالان ممکن است دربارهی شخصیت خود احساسات متناقضی داشته باشند.
اغلب مشاوره به آنها کمک میکند تا به آنچه که واقعا هستند دقیقتر بیندیشند و تصمیم درستتری دربارهی خود بگیرند.
مطالعات نشان میدهد که اگر آشفتگی جنسیتی تا بعد از بلوغ نیز ادامه یافت احتمال اینکه تا دوران بزرگسالی نیز ادامه یابد بسیار بالاست.
برای افرادی که به صورت طولانی مدت احساس میکنند که اندام فیزیکی آنها با خود واقعیشان بیگانه است، راه دیگری جز قبول این واقعیت باقی نمیماند و فرد میبایست در راستای درمانهای مناسب اقدامات لازم را انجام دهد تا بتوانند از چنین شرایط دشوار و آزاردهندهای بیرون بیاید و بتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد.
فیلم مصاحبه تلویزیونی در مورد وسواس فکری
